Centrum Kultury Zamek

Centrum Otwartej Humanistyki organizuje cykl publicznych dyskusji pod hasłem „Nie hańbi, ale… O pracy w Polsce XXI wieku”. Debaty dotyczyć będą prawa (i bezprawia) z pracą związanego, szans i zagrożeń pracy w Polsce, wartości pracy mierzonej przez rynek kapitalistyczny, znaczenia pracy w powojennej historii Polski, miejsca, jakie praca zajmuje w polskiej kulturze, związku pracy z godnością, a także katolickiej wykładni pracy. W cyklicznych spotkaniach udział wezmą pisarze, artyści sztuk wizualnych, autorzy reportaży, a także przedstawiciele i przedstawicielki ekonomii, prawa, socjologii, filozofii, historii kultury, literaturoznawstwa i religioznawstwa.

Anna Musiała – profesor nadzwyczajny dr hab. w Katedrze Prawa Pracy UAM w Poznaniu; członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy (2016-2018), inicjatorka cyklu Ogólnopolskich Konferencji „Nauka i praktyka w służbie człowiekowi pracy” (od 2016 r.), współzałożycielka (wraz z prof. Przemysławem Czaplińskim) Centrum Humanistyki Otwartej. Zajmuje się problematyką zatrudnienia niepracowniczego i aksjologią prawa pracy. Opublikowała m.in. „Zatrudnienie niepracownicze” (2011), „Porozumienia zbiorowe jako źródło prawa pracy” (2013), „Polskie prawo pracy a społeczna nauka Kościoła” (2019).

Tezy do dyskusji:
Powszechnie w Polsce uważa się, że dążenia pracowników i pracodawców są sprzeczne. Czy rzeczywiście na relację pracownik-pracodawca należy patrzeć przez pryzmat wyzysku i – odpowiadającego mu po przeciwnej stronie – buntu? Czy polskie prawo pracy pozwala zobaczyć pracownika i pracodawcę razem, czy wyłącznie jako przeciwników?

Lektura rekomendowana:
Rafał Woś, „To nie jest kraj dla pracowników” / Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2017.

Jarosław Urbański – socjolog, działacz społeczny związany z Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Inicjatywa Pracownicza. Autor m.in. książki „Prekariat i nowa walka klas” (2014) oraz licznych artykułów publicystycznych i naukowych, w tym dotyczących problematyki pracy i konfliktów społecznych.

Tezy do dyskusji:
Stosunki pracy mają charakter zmienny. Przedsiębiorcy zawsze szukają większego zysku poprzez obniżenie kosztów pracy – pogarszając wynagrodzenia lub/i warunki pracy. Standardy pracy są obchodzone bądź z naruszeniem prawa łamane. Działanie te z reguły dotykają nie wszystkich pracujących, groziłoby to bowiem załamaniem się porządku społecznego. Presja kapitału dotyczy głównie „pracy peryferyjnej” np. imigranckiej. Dzisiejsze państwo najczęściej odgrywa w tym wszystkim rolę nie egzekutora praw pracowniczych, ale często legitymizuje gorsze standardy pracy.

Lektura rekomendowana:
Guy Standing, „Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa” / Warszawa 2014

Rafał Woś – absolwent stosunków międzynarodowych i prawa na Uniwersytecie Warszawskim oraz Uniwersytecie w Hamburgu. Dziennikarz i publicysta ekonomiczny związany w latach 2009-2015 z „Dziennikiem Gazeta Prawna”, w latach 2015-2018 z tygodnikiem „Polityka”, a następnie z „Tygodnikiem Powszechnym”. Autor książek „Dziecięca choroba liberalizmu” (2014) i „To nie jest kraj dla pracowników” (2017). Wkrótce ukaże się jego nowa książka „Lewicę racz nam zwrócić Panie”.

Tezy do dyskusji:
1. Polska praca jest chora
2. Choroba ma charakter strukturalny - wiąże się z charakterem obecnej fazy rozwoju globalnego kapitalizmu
3. Przejawia się erozją czterech filarów tzw. socjaldemokratycznego/keynesowskiego kompromisu (prawo pracy, państwo dobrobytu, ubezpieczenia społeczne, związki zawodowe)
4. Wyzwanie polega na znalezieniu skutecznych sposobów odbudowy starych filarów lub stworzeniu nowych.

Lektura rekomendowana:
Gosta Esping Andersen, „Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu”. Przeł. Kazimierz W. Frieske / Wydawnictwo Difin, Warszawa 2010

www.cho.amu.edu.pl